Kaderimizi belirlememiz, Yakın Dönem tarihimizi öğrenmemize bağlı, aksi takdirde Dünya Sahnesi’nde güçlü bir oyuncu haline gelmek uzak bir hayal olacaktır.
İnkılap Tarihi çalışmaları bir yana bırakılacak olursa, Türk Akademisi neredeyse kurulduğu senelerden itibaren objektifini Uzak Dönem Tarihi’ne çevirmiştir.
Elbette bu da bir ihtiyaçtır; Orta Asya Türk Tarihi, Selçuklu Tarihi ve Osmanlı Tarihi gibi dönemler bilinmedikçe, genel bir Türk Tarihi Perspektifi oluşturmak mümkün değildir.
Ancak bu çalışmalar yapılırken, çok önemli olduğunu düşündüğüm bir gelişme dikkatlerden kaçmıştır: Zaman akıp geçmiş ve Cumhuriyet Dönemi bir asırlık geçmişe ulaşarak tarih olmuştur!
Neden Yakın Dönem tarih çalışmaları ihmal edilmiş olabilir?
Bunun iki nedeni vardır:
1. Bu dönem, İnkılap Tarihçileri’ne terk edilmiştir.
2. Yakın Dönem çalışmaları, politik tercihlere açık bir alandır.
Fakat şunu unutmamak gerekir ki aradan bir asırlık bir zaman geçmiştir; zaman kesiti (1923-2023) İnkılap Tarihi’nin sınırlarını çoktan aşmıştır; bu nedenle araştırma alanı sadece bu dönem tarihçilerine bırakılamaz.
İkinci neden ise araştırmacıları çok korkutmamalıdır, çünkü tarihin her dönemi politik yorumlara açıktır; bilimsel tarih yazıcılığının evrensel kurallarına riayet edildiğinde bu sorun da kolaylıkla aşılabilir.
Cumhuriyet Tarihi araştırmalarının ve öğretiminin ihmal edilmiş olması, beraberinde iki büyük sakınca doğurmuştur ki bugün kılavuzsuz kalmış bir gemi gibi yabancı denizlerde bir limandan diğerine savrulmamızın en büyük sebebi de budur.
Birincisi, hem yöneticiler hem de eğitimciler olarak yakın tarihi gereği gibi bilmediğimiz için günümüzdeki olayları doğru referans çerçevelerine oturtamıyoruz.
İkincisi, gerçekçi gelecek planlamaları yapamıyoruz.
Kaderimizi belirlememiz, Yakın Dönem tarihimizi öğrenmemize bağlı, aksi takdirde Dünya Sahnesi’nde güçlü bir oyuncu haline gelmek uzak bir hayal olacaktır.
Şu hâlde ne yapmak gerekir?
Türk Akademisi’ndeki Tarih Bölümleri yeniden düzenlenmelidir; her bölüm içinde muhakkak Cumhuriyet Tarihi Anabilim Dalları açılmalı veya daha iyisi doğrudan Cumhuriyet Tarihi Bölümleri kurulmalı ve bu dönem, siyasî, iktisadî, hukukî, sosyal ve kültürel açılardan incelenmeli ve yazılmalıdır.
Orta öğretim tarih dersleri ise yeniden içeriklendirilmeli ve Cumhuriyet Tarihi öğrenimine ağırlık verilmelidir.
Yakın Dönem Tarihi’ne geçmeden tarih biliminden sağlanacak fayda yeterli olmayacaktır.
