Pasifik Okyanusu’nda başlayan doğal hava olayı El Niño, iklim değişikliği sebebiyle zaten ısınmış olan gezegenimizde sıcaklık artışına, büyük ihtimalle, sebep oldu.
Matt McGratt
Çeviren: Erdem Ergen
Pasifik Okyanusu’nda başlayan doğal hava olayı El Niño, iklim değişikliği sebebiyle zaten ısınmış olan gezegenimizde sıcaklık artışına, büyük ihtimalle, sebep oldu. ABD’li bilimciler El Niño’nun başladığını doğruladı, 2024 büyük ihtimalle dünyanın göreceği en sıcak sene olacak. Bilimciler bu durumun, dünyanın ısınmasında kritik eşik olarak gördükleri 1,5 °C’lik artışa bizi daha da yakınlaştırmasından endişe ediyor. Bu gelişmenin ayrıca; Avusturalya’da kuraklığa, ABD’nin güney kesimlerinde daha fazla yağışa ve Hindistan muson yağmurlarında azalmaya sebep olacağı düşünülüyor. Önümüzdeki bahar aylarına kadar sürmesi beklenen bu sürecin etkisinin sonrasında azalacağı tahmin ediliyor. Araştırmacılar, son aylarda El Niño aşamasına geçileceğine dair artan bir biçimde açıklamalarda bulunuyor.
“Birkaç aydır tahminlerimizde de belirtileri olduğu üzere şu anda tırmanışa geçiyor, bu yılın sonundaysa pik noktasına varacak gibi görünüyor.” diyor Birleşik Krallık Meteoroloji Dairesi’nin uzun dönemli tahmin ekibinin lideri Adam Scaife ve ekliyor:
“Gelecek yıl büyük olasılıkla küresel sıcaklıkta yeni bir rekor kırılacak. Bu, El Niño’nun büyüklüğüne bağlı. El Niño’nun, bu sene sonunda ulaşacağı büyüklük, 2024’te yaşanacak küresel ısı rekorunun da kapısını açacak.”
Bu doğal olay, dünyanın herhangi bir yerindeki iklim sistemindeki en güçlü dalgalanmadır.
El Niño Güney Salınımı veya doğru ismiyle ENSO, sıcak, soğuk veya nötr olmak üzere üç aşamadan oluşur.
Perulu işçiler, kıyıdaki El Niño’nun sahili etkilemesi sonucu meydana gelen fırtınanın ardından temizlik yaparken.
El Niño isimli bu sıcak aşama, her iki ila yedi yılda bir meydana gelir ve sıcak suların Güney Amerika kıyılarında yüzeye gelerek okyanus boyunca ilerleyip önemli miktarda ısıyı atmosfere yaymasına sebep olur.
2016 gibi sıcaklık rekorunun kırıldığı yıllar, genellikle güçlü bir El Niño’nun ertesi yılında görülür.
Dünyanın çeşitli yerlerindeki meteoroloji kuruluşları, bu sıcak aşamanın geldiğinin belirlenmesinde farklı ölçütler kullanıyor. ABD’deki bilim adamlarına göre, bu tanının konabilmesi için; okyanusun bir ay boyunca normalden 0,5 derece daha sıcak olması, atmosferin bu sıcaklığa tepki vermesi ve olayın devam ettiğine dair kanıtların olması gerekli. Mayıs ayında bu koşullar yerine getirildi. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA) yaptığı açıklamada “El Niño koşullarının mevcut olduğunu” bildirildi.
NOAA’da çalışan bilimci Michelle L’Heureux;
“Bu çok zayıf bir sinyal. Ancak bu koşulları görmeye başladığımıza ve durumun şiddetini artıracağına inanıyoruz” diyor.
“Haftalık değerimiz geçen hafta aslında 0,8C oldu ve bu daha güçlü bir veri.”
El Niño nedeniyle sıcaklık ve kuraklığın Asya’nın bazı kısımlarını vurması olası görünüyor.
Araştırmacılara göre, bu olayın yıl sonuna kadar orta düzeydeki gücü aşma olasılığı: % 84. Ayrıca olayın pik noktasında 2 dereceyi aşma ihtimalininse yüzde 25 olduğunu ve bu durumun “süper El Niño” anlamına geleceğini söylüyorlar.
El Niño’nun başlangıç etkileri muhtemelen birkaç ayda geride kalacak ancak tüm dünyada hissedilecek.
Araştırmacılar örneğin, Avustralya ve Asya’nın bazı bölgelerinde kuraklık yaşanmasını ve Hindistan’da muson yağmurlarının olarak azalmasını bekliyor. ABD’nin güney eyaletlerindeyse önümüzdeki kış muhtemelen daha yağışlı geçecek. El Niño normalde Afrika’daki kuraklık koşullarını da şiddetlendiriyor.
Geçmiş tecrübeleri dikkate alarak, yaklaşan bu durumun büyük bir insani ve ekonomik maliyeti olacağını öngörebiliriz.
1997-98’deki şiddetli El Niño’nun maliyeti 5 trilyon doların üzerindeydi. Fırtınalar ve seller nedeniyle de yaklaşık 23.000 kişi hayatını kaybetmişti.
Ayrıca bu yılki versiyonun 2024’ü dünyanın en sıcak yılı olan 2016’nın önüne geçirerek en sıcak yıl yapması da olası.
Orman yangınlarından yükselen duman New York’u belirgin biçimde etkiliyor.
Küresel sıcaklıklar şu anda 1850-1900 arası dönem ortalamasının 1,1 derece üzerinde seyrediyor. Ancak El Niño’nun bu rakama 0,2°C kadar eklemesi, dünyayı daha öncesinde bilinmeyen sıcaklık aşamasına getirebilir ve Paris iklim anlaşmasının önemli bir unsuru olan sembolik 1,5°C sınırın aşılmasına yaklaştırabilir.
Araştırmacılar geçenlerde, bu sınırın geçici olarak aşılmasının önümüzdeki birkaç yıl içinde gerçekleşmemesinden daha olası olduğunu söyledi.
“Aslında beş ila on yıl içinde daha düzenli hale gelebilecek küresel ortalama sıcaklıkları görmemiz muhtemel, bu da bize geleceğe dair bir kapı aralıyor” diye ekliyor Michelle L’Heureux ve sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Bence bunun bazı insanlar için endişe verici olmasının nedeni de bu, çünkü bunlar bizim yeni asgarilerimiz ve El Niño bu konuda katalizör işlevi görüyor.”
Kaynak:
